Dấu Phượng

Không biết hẹn nhau từ lúc nào mà vừa bắt đầu hạ, phượng Ngã Ba nở bung tất cả số hoa có trên cành, đỏ rực trời, như một cây nấm khổng lồ màu đỏ. Từ cuối đường, hai mẹ con “Sẻ nhỏ” đã thấy nó đứng ở ngã ba đầu đường, im lìm chờ đợi, với một màu đỏ miệt mài. Sẻ mẹ liên tưởng tới những cây gạo tháng ba, hoa đỏ chói ở đầu làng làm dấu mốc cho người đi xa trở lại quê nhà. Cây phượng xa lạ này cũng lặng lẽ đứng ở góc phố, làm dấu mốc cho ai đó nhớ lối rẽ đường về.

Sáng nào cũng như sáng nấy, từ đằng xa mẹ con Sẻ nhỏ đã ríu rít (như mẹ con nhà sẻ) về cây phượng tuyền hoa là hoa đó. Có đủ chuyện trên đời xoay quanh người bạn bên đường vốn xa lạ, đã trở nên thân quen khi vào hạ này.
Như một nốt son tươi thắm.
Như một dấu mốc nhẫn nại.
Như một người bạn trung thành.

Mùa này là mùa của phượng mà. Ở Sài Gòn “ngựa xe như nước” vẫn có chỗ cho họ hàng nhà phượng thắp lửa khắp nơi. Nhưng ấn tượng nhất với hai mẹ con vẫn là cây phượng ở ngã ba đó, trên đường con đi học, và cây phượng mé bên sân nhà. Cây phượng Trước Sân không nở khắp cành như cây phượng Ngã Ba, nhưng từng chùm hoa đỏ cứ lỏn lẻn nở mỗi ngày như những đốm lửa thấp thoáng trong xanh mướt lá cũng đẹp đến bần thần. Từ đầu dốc đổ về, xa xa đã thấy cây phượng trổ từng chùm bông duyên dáng, tán phượng xòe rợp một đoạn đường trước khi bước đến khoảnh sân ngôi nhà thương mến. Nhìn xuyên từ đầu dốc, qua cây phượng, qua khỏi khoảnh sân nhà là tới bờ sông… Phượng làm dấu đường về.

Buổi sáng bước chân ra khỏi nhà, hai mẹ con chào cây phượng Trước Sân, rồi đi qua vài cây phượng nữa trên đường đi là tới cây phượng Ngã Ba đỏ đến nao lòng.

Rồi một buổi sáng, hai mẹ con mất phương hướng, khi ngã ba không còn màu đỏ nao nao thương nhớ đó nữa. Nơi đó như chưa từng có một khoảng trời rực đỏ.
Như chưa từng có những ríu ran buổi sớm khi hai mẹ con ngước nhìn tàn cây mà trầm trồ, xuýt xoa.
Như chưa từng có những rộn rã trong lòng khi đối diện màu đỏ bừng lên trong nắng sớm.
Tuyệt nhiên không còn dấu vết của phượng.

Không một dấu vết nào. Đó là vì không muốn nói đến những đoạn cây lìa nhau rời rã quanh gốc phượng đã phẳng phiu nhát chém. Không muốn nói đến những lô nhô người đang chia nhau xác phượng. Và cái hố sâu, nơi từng là gốc phượng đầy sức sống, giờ trống rỗng và hun hút lặng im.
Màu đỏ không kịp nói lời chia ly.

Không có câu chuyện nào của hai mẹ con cất lên trong sáng hôm đó.

Những buổi sáng buổi chiều, hai mẹ con đi ngang hố sâu im lặng đó, lòng chùng xuống, như một phút mặc niệm. Sẻ mẹ nghe trống vắng xa xôi. Sẻ con đang nghĩ gì? Chắc là đang nhớ màu đỏ nao nức.
Rồi màu đỏ cũng nguôi ngoai.

Sớm nay bước ra sân, con ngước nhìn tán phượng rợp xanh chen hoa đỏ của cây phượng Trước Sân rồi gọi mẹ: “Mẹ! Phượng đẹp quá mẹ!” “Ừ, phượng đẹp!” “Phượng đẹp vậy sao người ta lại chặt nó đi hả mẹ?” Câu hỏi đầu tiên về sự kiện phượng Ngã Ba mất tích, khi chuyện tưởng đã im lặng mà quên.

Ừ, sao người ta lại hạ sát phượng khi mùa đương hoa?
Khi khắp nơi trong thành phố này, từng chùm lửa đang tiếp nối bừng lên?

Hai mẹ con vẫn đi – về trên con đường đó, nhưng không còn nốt son níu mắt, không còn dấu mốc rực rỡ bừng lên mỗi sớm mai tinh khôi và mỗi hoàng hôn đỏ đầy mơ mộng.

Câu hỏi của Sẻ con vẫn còn đó, như một dấu chấm lửng.
Sẻ mẹ đã tìm được câu trả lời, tất nhiên rồi. Một con đường mới sẽ băng ngang, theo một dự án nào đó. Nó san phẳng mọi thứ trên đường nó đi qua, dù đó là con mương đầy rác, quán café cóc nhạc xập xình mỗi tối, hay là màu phượng khôn khuây đứng ở ngã ba đường.

Không còn ai biết gì về dấu vết của phượng Ngã Ba. Những điều mất mát bình thản đó, Sẻ con làm sao hiểu được.
Nên thôi, để Sẻ con tin rằng, xem như là, người bạn áo đỏ đã đến đây, và đã buồn chân mà đi về một nơi nào đó.
Sẻ mẹ chỉ bần thần nghĩ, ngã ba đã không còn màu đỏ, có ai bị mất dấu khi về tới góc phố đó không?
Như hai mẹ con Sẻ nhỏ lạc mất phượng vào một sớm mùa hè nắng rất xanh?

Bất giác, Sẻ mẹ ngước nhìn cây phượng Trước Sân, băn khoăn tự hỏi, khi nào thì đến lượt? Phượng Trước Sân mọc trên lô đất trống, vạm vỡ và tự do như đang đứng trên bát ngát đất quê, hồn nhiên không biết mình thân phận ăn đậu ở nhờ đất phố. Rồi một ngày nơi phượng đang trú thân sẽ phải nhường chỗ cho sự cư trú hợp pháp của một căn nhà phố.

Khi đó chắc là Sẻ nhỏ sẽ thôi không hỏi nữa, mà sẽ im lặng nhìn màu đỏ ra đi.

Càng lớn, con người càng ít thắc mắc hơn.

Hai mẹ con chào phượng Trước Sân rồi lên đường. Sẻ mẹ tự nhắc mình: Chiều về sẽ nhặt hoa làm bướm phượng cho con, không hẹn lần hẹn lữa nữa. Biết đâu…

TRƯƠNG HUỲNH NHƯ TRÂN